Let us overcome the state of rage, Yorgos Avgeropoulos interview, AVGI newspaper (in Greek)

Via: Let us overcome the state of rage, Yorgos Avgeropoulos interview, AVGI newspaper (in Greek)

Γιώργος Αυγερόπουλος: “Να ξεφύγουμε από το στάδιο της οργής και της αντίδρασης”

19.01.2015
Συνέντευξη στον ΚΩΣΤΑ ΤΕΡΖΗ

Χρειάστηκαν τέσσερα χρόνια έρευνας και προεργασίας για το νέο ντοκιμαντέρ του Γιώργου Αυγερόπουλου, Agora: Από τη Δημοκρατία στις Αγορές, που προβάλλεται ήδη στις αίθουσες. Είναι ένα χρονικό της “ελληνικής κρίσης”, με κινηματογραφική γλώσσα που αγγίζει τον θεατή, τη στιγμή που περιλαμβάνει σειρά διαφωτιστικών και πολιτικά “χρήσιμων” αλλά και ερεθιστικών συνεντεύξεων με Ελληνες και ξένους πολιτικούς και αναλυτές.

Επειτα από χρόνια έρευνας και κινηματογραφικής δουλειάς σχεδόν σε όλο τον πλανήτη, “επιστρέφετε” στην Ελλάδα της κρίσης. Ποιοι ήταν οι βαθύτεροι λόγοι γι’ αυτό;

Ενας λόγος ήταν το γεγονός ότι, ξαφνικά, εικόνες που βλέπαμε στη Λατινική Αμερική έγιναν εξαιρετικά “οικείες” εδώ στην Ελλάδα. Οταν είδα τον Παπανδρέου στο Καστελλόριζο, κατάλαβα αμέσως ότι αυτή η ιστορία δεν θα εξελιχθεί καλά. Επειτα, έχω μια κόρη, που σήμερα είναι πέντε χρόνων. Δεν θα ήθελα κάποια στιγμή στο μέλλον να γυρίσει και να μου πει “τι έκανες εσύ τότε;” Πιστεύω ότι για τους Ελληνες αυτή η ταινία μπορεί να αποτελέσει χρήσιμο εργαλείο… Αλλά και για τους Ευρωπαίους είναι χρήσιμη η ταινία. Στην Κοπεγχάγη, όπου η ταινία έκανε παγκόσμια πρεμιέρα τον Νοέμβριο, οι θεατές έβγαιναν σοκαρισμένοι μετά την προβολή… Καταλαβαίνουν ότι αυτά που συνέβησαν στην Ελλάδα μπορεί να συμβούν και σε αυτούς και αντιλαμβάνονται πως όσα τους είχαν πει για την “ελληνική περίπτωση” δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.

Ενα ερώτημα που έρχεται αυθόρμητα έχει να κάνει με την επιμονή της νεοσυντηρητικής ευρωπαϊκής ελίτ στην εφαρμογή μιας πολιτικής που αποδεδειγμένα δεν λειτουργεί… Ποια εξήγηση έχετε γι’ αυτό;

Κατά τη γνώμη μου, αυτή τη στιγμή η ελίτ στην Ευρώπη αναδιαπραγμεύεται το κοινωνικό συμβόλαιο, όπως ακριβώς είχε προβλέψει χρόνια πριν ο Κόλιν Κράουτς στο βιβλίο του Μεταδημοκρατία. Η Ευρώπη είναι ένα όμορφο σκηνικό, ένα ντεκόρ, κι από πίσω υπάρχει ένα οικοδόμημα γραφειοκρατικό και συντηρητικό. Και “ημιτελείς” πολιτικές για τα πάντα… Από τη μετανάστευση μέχρι τις πολιτικές για την εργασία ή για την παιδεία. Ξέρετε, μου έκανε φοβερή εντύπωση όταν έμαθα ότι στη Γαλλία 250.000 16χρονοι εγκαταλείπουν κάθε χρόνο την εκπαίδευση, θεωρώντας ότι δεν έχει να τους προσφέρει τίποτε. Κυρίως είναι παιδιά μεταναστών, έχουν παραιτηθεί από νωρίς, γιατί η κοινωνία τούς έχει θέσει στο περιθώριο. Αρκετοί από αυτούς θα φτάσουν να “αφουγκράζονται” τη ρητορική των φανατικών ισλαμιστών…

Πόσο εύκολο ήταν να κάνετε την ταινία;

Το 2011 αναζητήσαμε χρηματοδότηση στο εξωτερικό, παρουσιάζοντας το πρότζεκτ. Ανταποκρίθηκαν η δημόσια γερμανική τηλεόραση και το Al Jazeera Arabic.

Μιλήσατε με αναλυτές, αλλά και με πολιτικά πρόσωπα, τόσο στην Ελλάδα όσο και εκτός συνόρων. Έχετε όλους τους υπουργούς Οικονομικών της Ελλάδας από το 2001 και μετά, τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα, τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς, τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας από το 2003 έως το 2011 Ζαν-Κλοντ Τρισέ… Τι σάς έχει μείνει από όλες αυτές τις συζητήσεις;

Είχα σχεδόν δεκατέσσερα χρόνια να δουλέψω στην Ελλάδα και μου έκανε εντύπωση το γεγονός ότι υπήρξαν πολιτικοί που με αντιμετώπισαν σαν “ιθαγενή”, θεωρούσαν περίπου δεδομένο ότι δεν έχω ψάξει τις συμβάσεις, ότι δεν γνωρίζω τι έχουν υπογράψει…

Προφανώς υπάρχει και ευθύνη των δημοσιογράφων στα χρόνια αυτά των Μνημονίων…

Ναι, βέβαια, αν το πρώτο θύμα είναι η δημοκρατία, το δεύτερο θύμα είναι η ενημέρωση. Σχεδόν δεν επιτρέπεται πια να υπάρχει η εναλλακτική άποψη. Για μένα, η δημοκρατία είναι τα δικαιώματα και η ισότητα των δικαιωμάτων, η δημοκρατία είναι τρόπος ζωής που βασίζεται πάνω σε πολίτες οι οποίοι διαθέτουν κρίση. Εάν όλοι τραγουδάνε το ίδιο τραγούδι, τότε υπάρχει πρόβλημα. Στη Βόρεια Ευρώπη, ακόμα η εναλλακτική άποψη έχει χώρο για να υπάρξει. Ηταν εντυπωσιακός ο τρόπος με τον οποίο υποδέχθηκαν οι Γερμανοί συμπαραγωγοί μας την ταινία. Οταν την στείλαμε και την είδαν, μας τηλεφώνησαν αμέσως για να μας πουν πως είναι πολύ περήφανοι που συμμετείχαν στη συγκεκριμένη παραγωγή. Ανάλογη ανταπόκριση είχαμε και από τους Φινλανδούς, που ενθουσιάστηκαν με την ταινία, την ίδια ώρα που ο Φινλανδός υπουργός Οικονομικών εξέφραζε μια υπερσυντηρητική θέση για την ελληνική κατάσταση… Αυτό βέβαια πρέπει να προβληματίσει εμάς τους Ελληνες για την ποιότητα του δημόσιου διαλόγου που έχουμε.

Και η “έκρηξη” του ντοκιμαντέρ που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα;

Ενας λόγος είναι φυσικά η ίδια η κρίση, ο δεύτερος λόγος έχει να κάνει με την τεχνολογία, που είναι πια φτηνή και είναι εύκολο να γυριστούν ταινίες. Υπάρχει βέβαια ανάγκη να γίνεις “άνθρωπος – ορχήστρα”, να κάνεις πολλά πράγματα ταυτόχρονα…

Τι θα βοηθούσε, πιστεύετε, τους νεότερους ντοκιμαντερίστες;

Εχει σημασία, πιστεύω, να δημιουργήσουμε στην Ελλάδα μια κουλτούρα του ντοκιμαντέρ – αυτό έχει να κάνει και με την υπέρβαση στο κοινωνικό επίπεδο του αρχικού σταδίου της οργής και της αντίδρασης… Οι νέοι ντοκιμαντερίστες έχει σημασία να μάθουν καλά την τεχνολογία, αλλά ταυτόχρονα να βγάζουν το πάθος και την ψυχή τους προς τα έξω. Να μη φοβούνται την κριτική, μπορεί να τους κάνει καλύτερους. Να φτιάχνουν τα projects τους έτσι ώστε να είναι ακλόνητα δομημένα, όταν αναζητούν χρηματοδότηση, και βέβαια να επενδύουν συνεχώς στον εαυτό τους… Στη Δανία, για παράδειγμα, η κουλτούρα του ντοκιμαντέρ υπάρχει. Σε έναν κινηματογράφο με δύο μεγάλες αίθουσες, θα δείτε στη μία αίθουσα να προβάλλεται π.χ. ο Σπάιντερμαν και δίπλα, επίσης με πολλούς θεατές, να προβάλλεται ένα πολύ καλό ντοκιμαντέρ.

Ηταν εύκολο να βρει η ταινία τον δρόμο προς το ελληνικό κοινό;

Υπήρξε αιθουσάρχης που μου είπε “Δεν μπορώ να παίξω τώρα αυτή την ταινία, γιατί περιμένω κάτι κονδύλια από το υπουργείο Πολιτισμού”. Βγαίνει τώρα σε “Αλκυονίδα”, “Ααβόρα” και “Studio” και στη Θεσσαλονίκη στο “Ολύμπιον” και θα υπάρξει συνέχεια, μετά θα προβληθεί και σε λέσχες ή μέσω του video demand… Ξέρετε, εμείς έχουμε τις περισσότερες ταινίες του “Εξάντα” δωρεάν διαθέσιμες στο Ιντερνετ. Aλλά την ίδια στιγμή ο δημιουργός των ταινιών κάπως πρέπει να φάει και κάπως πρέπει να χρηματοδοτήσει την επόμενη δουλειά του. Και ας μην εξιδανικεύουμε τη δωρεάν πρόσβαση στο Ιντερνετ: Είχαμε ανεβάσει μια ταινία μας με ανοιχτή πρόσβαση και είδαμε ότι 30.000 άτομα πάτησαν το play για να την δουν. Ξέρετε πόσοι ολοκλήρωσαν την παρακολούθηση; Χίλιοι! Ενας στους τριάντα, δηλαδή χειρότερα και από το αν την έβλεπαν στην τηλεόραση…

Τι βλέπετε για τις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου;

Εγώ θα ήθελα μια κυβέρνηση της Αριστεράς, του ΣΥΡΙΖΑ, να φροντίσει τους αδύναμους, τους ανθρώπους που έχουν χτυπηθεί περισσότερο από την κρίση. Και να επενδύσει στην παιδεία. Επενδύοντας στην παιδεία, σε δέκα χρόνια θα έχουμε καλύτερους ανθρώπους, καλύτερους πολίτες. Πιστεύω πως εάν κάποιος θέσει καθαρά στους πολίτες το ερώτημα “Θέλεις να είσαι είκοσι χρόνια σε κώμα ή να περάσεις δύσκολα για τα δύο πρώτα χρόνια, μέχρι να ξεφύγουμε από αυτή την κατάσταση;”, θα προτιμήσουν τη δεύτερη επιλογή.

INFO:
Το ντοκιμαντέρ “Agora: Από τη Δημοκρατία στις Αγορές” σε σκηνοθεσία του Γιώργου Αυγερόπουλου προβάλλεται από την Πέμπτη 15 Ιανουαρίου στους κινηματογράφους “Ααβόρα” (Ιπποκράτους 180), “Αλκυονίς” (Ioυλιανού 42-46) και “Studio” (Σπάρτης και Σταυροπούλου 33, πλ. Αμερικής) στην Αθήνα, στο “Ολύμπιον” στη Θεσσαλονίκη και σταδιακά σε όλη την Ελλάδα, σε διανομή της Small Planet.